Onderhoud en restauratie

Monumenten vragen speciale aandacht als we ze op de juiste manier in stand willen houden.

Over alle aspecten van onderhoud en restauratie van onze monumenten kunt u hier verder lezen.

Instandhouding

Onderhoud of instandhouding is zeer belangrijk voor het behoud van het monument. Het verlengt de levenscyclus van uw pand aanzienlijk en kan kostbare restauraties voorkomen. Wanneer men een rijksmonument restaureert, geldt de verplichting tot onderhoud vaak als subsidievoorwaarde.

Om een goed beeld te krijgen en te houden van de onderhoudstoestand van uw monumenten kunt u kunt zich abonneren op de monumentenwacht of een vergelijkbare organisatie. De monumentenwacht verricht periodieke inspecties aan monumenten en voert kleine herstelwerkzaamheden uit. Van de inspectie wordt een rapport opgemaakt. Dit inspectierapport verschaft u informatie over de bouwtechnische staat van uw pand en bevat aanbevelingen over de te verrichten herstelwerkzaamheden. Naast de monumentenwacht zijn er uiteraard vele andere deskundigen die de onderhoudstoestand van uw pand in beeld kunnen brengen. Aan de hand van zo’n bouwkundig inspectierapport kunt u ook een onderhoudsplan opstellen of laten opstellen, waarin de voorgenomen onderhoudswerkzaamheden en de kosten daarvan over een periode van bijvoorbeeld zes jaar worden weergegeven. Voor ‘instandhouding is voor bepaalde categorieën monumenten subsidie (per 6 jaren-plan) en voor particuliere eigenaren van een rijksmonumentaal woonhuis of boerderij subsidie of een laagrentende lening mogelijk.
Wij kunnen adviseren over onderhoudstechnische vragen.

Restauratie

Los van regelmatig onderhoud, kan het voorkomen dat een monument aan een grondige opknapbeurt toe is. Als monumenteneigenaar wilt u uw pand misschien opknappen. Of u denkt erover om een monument te kopen en wilt weten wat er qua verbouw en restauratie kan en mag. Wellicht hebt u zelfs al concrete restauratieplannen. Welke weg moet dan worden bewandeld om uw restauratieplan zo snel en goed mogelijk te realiseren?

Een restauratie staat of valt bij een goede voorbereiding. Nu komen bij restauraties wel vaker onverwachte zaken naar boven, maar onaangename verrassingen kunnen zoveel mogelijk worden voorkomen met een goed stappenplan. Dat geldt zowel voor de bouwkundige kant van de zaak, als het financiële traject. Zaken waar u op moet letten, vindt u bij thema’s op deze website: ‘Informatie over…’ Vergunningen en Financiering. Bij Dienstverlening kun u kijken welke diensten in dit kader wij aan u bieden.

Op deze plek geven wij u alvast de belangrijkste stappen aan van de restauratie van uw pand. Allereerst moet u weten of uw pand een rijksmonument, een gemeentelijk monument of een beeldbepalend pand in een beschermd stads- of dorpsgezicht is. De spelregels, procedures, subsidiemogelijkheden en fiscale aftrekmogelijkheden zijn per soort monument namelijk verschillend. Daarnaast maakt het voor bijvoorbeeld het verkrijgen van subsidies ook uit wat voor categorie monument uw pand is - woonhuis, boerderij, landgoed, kerk, molen of andere categorie en wat voor ‘soort’ eigenaar u bent; particulier eigenaar, kerkbestuur, stichting of publiekrechtelijk rechtspersoon. Voor zover u deze informatie al niet zelf heeft, kunt u daarvoor terecht bij uw gemeente.

Voor restauratie van uw monument van belang:

• De bestaande situatie
  Om een goede indruk van de bouwkundige toestand van uw pand te krijgen, kunt een restauratiearchitect, een bouwkundige of de Monumentenwacht raadplegen.
• Uw wensen
  Wilt u (achterstallig) onderhoud plegen, of tegelijk met de werkzaamheden ook iets veranderen aan uw monument? Zet uw wensen voor u zelf en voor later overleg eens op papier.
• Schetsontwerp en haalbaarheid
  Met een voorlopige begroting en een schetsontwerp van hoe u het zou willen hebben, kunt u redelijk bepalen of de restauratie in fasen zou moeten worden uitgevoerd.
• Bestektekening en bestek
  De bestektekening is de technische uitwerking van het definitieve plan. Het bestek is de omschrijving van alle uit te voeren werkzaamheden en te verwerken materialen. Een omschrijving van de staat van onderhoud is hierbij noodzakelijk, als u gebruik wilt maken van subsidieregelingen. Het bestek vermeldt ook de bepalingen en voorwaarden waaronder de werkzaamheden worden uitgevoerd
• Begroting
  De architect of bouwkundige kan nu een definitieve begroting van de restauratiekosten maken. Ook kunt u één of meer aannemers een prijsopgave laten doen

• Vergunningen
  De voorgaande zaken en tekeningen van de ‘bestaande’ en ‘nieuwe’ situatie heeft u nodig voor het verkrijgen van de benodigde vergunning(-en).

Voordat de restauratie kan beginnen moet de particulier een aannemer inschakelen. Het is van het grootste belang dat er een vakkundige aannemer wordt ingeschakeld. Naast het bouwkundig metsel- en timmerwerk, kunnen er afhankelijk van de restauratie nog andere (specialistische) technische disciplines noodzakelijk zijn. Hierbij kan worden gedacht aan leidekken, rietdekken, glas in lood, ijzer- en smeedwerk, natuursteen e.d. Het spreekt voor zich dat ook hiervoor goed vakmanschap een vereiste is. In de praktijk zal dit betekenen dat de gemeente door de monumenteneigenaar zal worden gevraagd haar de weg te wijzen door het labyrint van wet- en regelgeving en financiële mogelijkheden en van een advies te voorzien over de keuze van een architect en/of aannemer.

Bent u van plan onderhoud of restauratie aan uw rijksmonument, gemeentelijk monument of pand in een beschermd stads- of dorpsgezicht te plegen? Ga dan vooraf na bij uw gemeente of hiervoor een vergunning nodig is!

Naast het adviseren over uw technische vragen, kunnen wij gemeenten en eigenaren helpen bij het opstellen van een stappenplan ten behoeve van het ontwikkelen van een restauratieplan. Ook bij het vinden van de juiste materialen en uitvoerende bedrijven kunnen wij u adviseren dan wel doorverwijzen naar de gevraagde specifieke deskundigheid.

⬅ Terug naar vorige pagina