Waddenkust K(l)eigoed

Acht dorpen in de gemeenten Noardeast-Fryslân en Waadhoeke kregen in april 2021 een uitnodiging om mee te doen aan de prijsvraagfase van het project Waddenkust K(l)eigoed.

De dorpen gingen aan de slag met het maken van een plan om een door hun voorgedragen leegstaand karakteristiek pand te verbouwen tot hoogwaardige overnachtingsaccommodatie. Uiteindelijk komen vier tot zes panden in aanmerking voor ondersteuning van maximaal 200.000 euro. Het project Waddenkust K(l)eigoed richt zich op de actuele opgave voor bevolkingskrimp. De overheden hebben afspraken om hierbij Erfgoed in te zetten naast de andere grote opgaven van klimaatadaptatie en verduurzaming in de zogenaamde Erfgoed Deal.

‘Ik bin grutsk op dit projekt’, vertelt erfgoedgedeputeerde Klaas Fokkinga. ‘Ik fyn it unyk dat de doarpsbewenners dit sels sa oppakke en wurkje oan leefberens, rekreaasje en erfgoed’.

Uitwerking van vier plannen

In het project Waddenkust K(l)eigoed! krijgen vier tot zes leegstaande of verwaarloosde erfgoedpanden een herbestemming: een accomodatie voor kwaliteitstoerisme. Via een dorpsaanpak en een prijsvraag hebben op 4 oktober 2021 van de acht geselecteerde dorpen, vier dorpen hun plannen gepresenteerd op een inspiratiemarkt.
In de gemeente Waadhoeke gaat het om de watertoren in Sint Jacobiparochie. In Noardeast-Fryslân gaat het om de oude zuivelfabriek in Morra/Lioessens, een boerderij in Augsbuurt, een oude herberg/brouwerij in Ferwert. Ook de Gereformeerde kerk in Sexbierum en een leegstaande winkel in Holwerd zijn nog in de race (info over de dorpsplannen, zie downloads). Het Ruurd Wiersmahûs in Burdaard en het oude rechthuis in Kollum hebben zich inmiddels teruggetrokken. Op 1 november 2021 moeten de uitgewerkte plannen binnen zijn. Een onafhankelijke jury maakt 16 december 2021 bekend welke plannen subsidie kunnen krijgen. De uitvoering is gepland in 2022 en 2023.

Rol van Steunpunt

Dick Bloemhof is bij Waddenkust K(l)eigoed betrokken vanuit het Kenniscentrum Herbestemming Noord (KHN). Het steunpunt heeft een ondersteunende rol in de volgende aspecten van het project:

  • Ondersteuning op het gebied van de bouwhistorie (bouwhistorische verkenning): Er wordt gekeken naar welke cultuurhistorische en monumentale elementen er nog in het gebouw zitten en hoe die in het plan worden opgenomen. Steunpunt monumentenzorg voert niet zelf een bouwhistorisch onderzoek uit, maar ondersteunt hierin door bouwhistorici aan te dragen en/of samen met initiatiefnemers en architect de bouwhistorische aspecten na te lopen en suggesties mee te geven over hoe die bouwhistorie in het plan zou kunnen worden meegenomen;
  • Inzicht geven in de subsidiabele kosten:
    • Restauratiekosten – kosten die worden gemaakt om een pand te restaureren, dus herstel van monumentale waarden.
    • Transformatiekosten – kosten die gemaakt worden om een nieuwe functie in het gebouw te maken.
    • De verhaal kosten – De kosten die gemaakt worden om het verhaal in het gebouw te brengen of te vertellen. Bijvoorbeeld het museum, film of eventueel onderzoek, etc.